مـشـروح خـطبه های نـمـاز جـمـعـه بــوئین زهــرا
تاريخ: 27 آذر 1394 شمسي، مصادف با 6 ربيع الاول 1437 قمري، برابر با 18 دسامبر 2015 ميلادي
خطيب: حضـرت حجت الاسلام والمسلمین زریـنه - امـام جـمـعـه شهـرستـان بـوئين زهـرا
خطبه اول:
دعوت به رعايت تقوا و توصيه به پرهيزگاري با استفاده از آيه 8 سوره مبارکه مائده که خداوند متعال در این آيه ي نوراني فرمود:
« يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا کُونُوا قَوَّامينَ لِلَّهِ شُهَداءَ بِالْقِسْطِ وَ لا يَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلي أَلاَّ تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوي وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبيرٌ بِما تَعْمَلُونَ : ای کسانی که ایمان آورده اید، (در هر کار فردی و اجتماعی) قیام کننده استوار و دائم برای خدا و گواهان به عدل و قسط باشید و هرگز دشمنی با گروهی شما را بر آن ندارد که عدالت نکنید عدالت کنید که آن به تقوا نزدیکتر است، و تقوا پیشه کنید که همانا خداوند به آنچه می کنید آگاه است.»
مشابه اين آيه با اندكي تفاوت در آيه ي 135 سوره مباركه ي نساء آمده است:
« يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا کُونُوا قَوَّامينَ بِالْقِسْطِ شُهَداءَ لِلَّهِ وَ لَوْ عَلي أَنْفُسِکُمْ أَوِ الْوالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبينَ إِنْ يَکُنْ غَنِيًّا أَوْ فَقيراً فَاللَّهُ أَوْلي بِهِما فَلا تَتَّبِعُوا الْهَوي أَنْ تَعْدِلُوا وَ إِنْ تَلْوُوا أَوْ تُعْرِضُوا فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِما تَعْمَلُونَ خَبيراً : ای کسانی که ایمان آورده اید! کاملًا قیام به عدالت کنید! برای خدا شهادت دهید، اگر چه (این گواهی) به زیان خود شما، یا پدر و مادر و نزدیکان شما بوده باشد! (چرا که) اگر آنها غنیّ یا فقیر باشند، خداوند سزاوارتر است که از آنان حمایت کند. بنابراین، از هوی و هوس پیروی نکنید که از حق، منحرف خواهید شد! و اگر حق را تحریف کنید، و یا از اظهار آن، اعراض نمایید، خداوند به آنچه انجام می دهید، آگاه است.»
تفاوت ميان اين دو آيه آن است كه آيه ي 8 مائده مي فرمايد: كينه ها و دشمني ها شما را منحرف نكند ولي آيه ي 135 نساء مي فرمايد: علاقه ها و وابستگي ها شما را از مرز عدالت خارج نكند.
آري، عوامل انحراف از عدالت، يا بغض و كينه است يا حبّ و دوستي، كه هر آيه به يكي از آنها اشاره دارد. از آنجا كه ناديده گرفتن كينه هاي دروني درباره ي مردم دشوار است، لذا در آيه ي 8 مائده چند فرمان و چند تشويق به كار رفته: (لا يَجْرِمَنَّکُمْ ... اعْدِلُوا ... هُوَ أَقْرَبُ ... اتَّقُوا اللَّهَ).
خطيب جمعه در ادامه روايتي را از كتاب حكمت نامه ي پيامبر أعظم(ص) ج7 / ص306 از وجود با كرامت آن حضرت نقل كرد كه فرمودند:
«در هديه دادن به فرزندانتان مساوات را رعايت كنيد و اگر قرار بود كسي را برتري بدهم، زنان را برتري مي دادم.»
از روايت شريف نكات و مطالبي استفاده مي شود از جمله: رشد و كمال انسان چه به لحاظ فردي و چه به لحاظ اجتماعي در پرتوي عدالت تحقق پيدا مي كند. عدالت خواهي با فطرت و سرشت انسان عجين شده است. و نيز همانطور كه آب مايه ي حيات انسان است و عامل حيات هر موجود زنده « أَ وَ لَمْ يَرَ الَّذينَ کَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ کانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما وَ جَعَلْنا مِنَ الْماءِ کُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَ فَلا يُؤْمِنُونَ : آیا کسانی که کافرند نمی دانند که آسمانها و زمین پیوسته بود و ما از هم بازشان کردیم و هر چیز زنده ای را از آب آفریدیم پس چرا ایمان نمی آورند؟»
عدالت نيز عامل حيات جامعه است. حضرت علي(ع) فرمود: « العَدلُ حَياتٌ» جامعه با عدالت زنده مي ماند و با ظلم و بيدادگري مي ميرد.
محمد حلبي از امام صادق(ع) درباره ي معناي اين آيه ي قرآن پرسيد:
«إعلموا أنَّ اللهَ يُحيِ الأرضَ بَعدَ موتِها : بدانيد كه خداوند زمين را پس از مُردن زنده مي كند»، حضرت صادق(ع) فرمود: منظور از زنده كردن زمين پس از مُردن، عدالت پس از ستمگري است. «العَدلُ بَعدَ الجورِ». بحارالأنوار/ ج75 / ص353 .
خطبه دوم:
سفارش به انجام واجبات دين مبين اسلام و ترك محرمات الهي و دعوت به خويشتن داري با استفاده از كلام نوراني حضرت امام حسن عسكري(ع) در آستانه ي هشتم ربيع الأول؛ سالروز شهادت مظلومانه ي اين امام همام. طبق نقل تحف العقول آن حضرت فرمودند:
« چه زشت است كه مؤمن دلبسته ي چيزي باشد كه او را خوار و ذليل مي كند.»
خطيب جمعه بعد از دعوت به تقوا، از سخنران محترم قبل از خطبه ها، رياست اداره آموزش و پرورش شهرستان كه به مناسبت طرح مرجع شناسي در آموزش و پرورش سخنران بود، تقدير و تشكر نموده و در رابطه با لزوم مراجعه ي جاهل به عالم در تمام امورات از جمله امور ديني، مطالب مبسوطي را بيان كرد.
خطيب جمعه از مردم شريف شهرستان به خاطر برپايي مراسمات روزهاي پاياني ماه صفر به ويژه سالروز شهادت حضرت امام رضا(ع) تقدير نموده و از حضور يكپارچه ي امّت حزب الله شهرستان در مراسم يادواره ي 500 شهيد شهرستان و نيز 9 شهيد گمنام كه به همراه مراسم تجليل شهداي مدافع حرم بود، تشكر كرده و براي تمامي دست اندركاران اين مراسم با شكوه، بهترين پاداش ها را مسئلت نمود.
در قسمت ديگر، ضمن دعوت از مردم براي حضور در مراسم با شكوه شب شهادت جانسوز حضرت امام عسكري(ع) كه با سخنراني حجت الاسلام والمسلمين حاج شيخ حسين گنجي اشتهاردي از اساتيد برجسته ي حوزه علميه قم خواهد بود، از عموم شهروندان جهت صرفه جويي در مصرف گاز و مديريت مصرف انرژي با توجه به كاهش دماي هوا دعوت به عمل آمد.
موضوع ديگر مورد اشاره اتفاقات هفته ي گذشته در كشور نيجريه و حوادث مشابه آن در فاصله ي اربعين حسيني(ع) تا حادثه ي نيجريه بود كه در اين رابطه خطيب جمعه ضمن تسليت فاجعه ي به خاك و خون كشيده شدن صدها انسان بي گناه، إعمال چنين خشونت ها را از سوي يك مشت فريب خورده كه با هدايت و حمايت جبهه ي عبري و عربي و غربي مكرر در حال وقوع است شديداً محكوم كرده و گفت:
1- اسلام هراسي و به ويژه شيعه هراسي و توهين به شيعيان و مقدسات آنان در اقصي نقاط جهان، به منظور تضعيف قدرت اسلام و مسلمانان و انحراف در افكار و عقايد و ايجاد چهره اي خشن و ترسناك از آنان در افكار عمومي جهان بوده است. اين گونه اقدامات ددمنشانه با برنامه ريزي هاي پيچيده و گسترده و توطئه چيني هاي فزاينده از سوي نظام سلطه و استكبار جهاني به سركردگي آمريكاي جنايتكار و صهيونيسم تروريست پرور، توسط مزدوران آنان عليه اسلام و مسلمانان به ويژه شيعيان به كار مي رود، به نحوي كه دستان پنهان و پليد آمريكا، رژيم اشغالگر قدس و رژيم كودك كش آل سعود در اين حملات و جنايات به وضوح قابل مشاهده است.
2- با مطرح شدن نقشه راه آمريكا براي خاورميانه بزرگ، مسأله ي «هلال شيعي» و اتحاد ايران و سوريه و لبنان و عراق نيز مطرح شد. در حقيقت، طرح هلال شيعي به دنبال نقشه آمريكاييها براي خاورميانه بود و ترساندن كشورها از يكديگر و اختلاف افكني كشورهاي تركيه، قطر و عربستان كه به عقايد وهابي و دفاع از وهابيون شهره اند، با توصيه ي آمريكا به اختلاف افكني در بين شيعه و سني دست زدند و اين نقشه شوم خود را از سوريه آغاز كردند.
3- كارشناسان بين المللي و امور خاورميانه از مدتها پيش نسبت به ايجاد اختلاف در خاورميانه هشدار داده بودند و وهابيون را عامل ناآرامي و اختلاف افكني اعلام كرده بودند. شيعه كشي به دنبال ايران هراسي در سطح منطقه رخ داد و منفعت اين رفتارها فقط عايد آمريكا و رژيم صهيونيستي مي شود.
4- فصل مشترك بيداري اسلامي در كشورهاي اسلامي (با الهام گيري از انقلاب اسلامي شيعي ايران) مقابله با طلسم و اختاپوس استبداد داخلي، وابستگي سياسي و اقتصادي خارجي، تحقير فرهنگي و بازگشت به خويشتن و اصالت هاي فرهنگي خود است. انقلاب اسلامي، به عنوان پديده اي كه بر مبناي باورهاي ديني بنيان و بر اساس شيوه هاي نوين مردم سالاري، ساختار سياسي بي بديلي را به جهانيان عرضه داشت، اكنون الگوي مديريتي جديد براي مقاومت و بيداري اسلامي در منطقه شده است. به طور قطع اگر ارزشهاي انقلاب اسلامي همانند ديگر جنبش هاي متداول در جهان اسلام، مبتني بر ناسيوناليسم، سوسياليسم و يا ليبراليسم بود، اينگونه باورهاي آن، با واژه هايي (همانند تروريسم، هلال شيعي، بنيادگرا، جهادي و... ) مورد حمله قرار نمي گرفت.
5- تبليغات رسانه هاي وهابي عربستان و قطر از اصلي ترين عوامل شيعه ستيزي است. در عربستان يكصد شبكه ماهواره اي با چرخش مالي سالانه 10 ميليارد دلار در تشديد جريان هاي ضد شيعي و تقويت انگيزه هاي سلفي گري در ميان جوانان عرب مشاركت فعال داشته اند. عربستان در طول 30 سال گذشته بيش از 60 ميليارد دلار براي شكل دهي جريان هاي فكري وهابي در جهان اسلام هزينه كرده است. عربستان سعودي در مقابل پخش برنامه هاي شبكه ماهوارهاي «المنار» كه وابسته به حزب الله لبنان است را روي ماهواره عربي «عرب ست» متوقف كرد. اين اقدام همان اقدامي بود كه عليه شبكه ماهواره اي «الميادين» و شبكه هاي ماهواره اي ليبيايي ، سوري و يمني نيز انجام داد و اينكار نيز به بهانه حملات و تبلغيات رسانه اي عليه عربستان صورت گرفته است. عربستان سعودي اين گونه اقدام ها را انجام مي دهد زيرا مقر ماهواره عرب ست در رياض پايتختش قرار دارد و رياست شوراي مديريتي آن به عهده يك شهروند سعودي است و نزديك به 40 درصد از سهام شركتي كه آنرا اداره مي كند از آن عربستان است. بي ترديد تصميم عربستان براي توقف پخش برنامه هاي شبكه هاي المنار و الميادين و پيش از آنها شبكه «المسيره» يمن و شبكه هاي ماهواره اي ليبيايي و «الاخباريه» و «دنيا»ي سوريه، محبوبيت آنها را افزايش مي دهد و منجر به گسترش دايره انتشار آنها مي شود و تأثيرات اين توقف محدود خواهد بود.
6- شكستن وحدت اسلامي ميان شيعه و سني يكي از برنامه هاي اصلي دشمنان براي منحرف كردن جريان بيداري اسلامي از مسير اصلي خود است. تا وقتي كه مسلمانان با بصيرت و وحدت عمل كنند، دشمنان به اهداف شوم خود دست پيدا نمي كنند. در حال حاضر، ايران هراسي و شيعه ستيزي اصلي ترين استراتژي آمريكا در خاورميانه است و در اجراي اين استراتژي، كشورهايي مانند تركيه، قطر، عربستان و گروه هاي وهابي و سلفي ابزار اجرايي آمريكا هستند.
7- خبر دهشتناك كشتار وحشيانه شيعيان مظلوم نيجريه توسط ارتش اين كشور، احساسات صدها ميليون مسلمان جهان و همه آزادگان جهان را جريحه دار كرد. چنين جناياتي بدون ترديد ادامه خط انحرافي كشتار مسلمانان توسط فرقه ضاله تكفيري - سلفي است كه مدتي است در آفريقا و ديگر نقاط جهان دست به چنين جنايت هايي مي زنند و در پس پرده از حمايت آمريكا و رژيم صهيونيستي برخوردارند. خبر حمله به منزل رهبر شيعيان نيجريه و حسينيه بقية الله كه منجر به شهادت صدها تن و زخمي شدن شيخ ابراهيم زكزاكي و اطرافيان ايشان شده است، مايه تاسف و اندوه فراوان آزادانديشان جهان، مسلمانان و از جمله شيعيان جهان شده است. بدون ترديد، اين حمله جنايتكارانه و شبه تروريستي كه نمادي از شيعه هراسي و نشاني از پاكسازي مذهبي به همراه دارد، نزد همه انسانهاي آزاده جهان كه براي كرامت انساني، آزادي انديشه و آزادي مذهب احترام قائلند، محكوم و مردود است. تأسف بار تر اينكه اين جنايت هولناك توسط ارتش و نظاميان انجام شده است كه خود بايد حافظ مال و جان و نواميس ملت باشند.
8- كشتار شيعيان مظلوم نيجريه در گذشته و در قريب به اتفاق مراسم مذهبي آنان در محرم و ساير مناسبت ها نيز رخ داده است. در مراسم عاشوراي سال گذشته نيز نيروهاي ارتش اين كشور شيعيان عزادار حسيني(ع) را به رگبار بستند و بيش از 100 تن را به خاك و خون كشيدند.
9- نارداران آذربايجان: واقعيت آن است كه در سال هاي اخير برگزاري مراسم هاي ديني و احياي سبك زندگي شيعي در جمهوري آذربايجان، برگزاري مراسم عزاداري حسيني(ع) و مجالس خيرات و احسان در ماه هاي محرم و صفر، در مناطق مختلف جمهوري آذربايجان رونق گرفته است و سال به سال نيز بر تعداد اين مجالس و احياي سنت عزاداري حسيني(ع) افزوده مي شود اما، دولتمردان باكو كه طي سالهاي گذشته دست فرقه هاي ضاله بهايي، وهابي و تكفيري را براي تبليغ در اين كشور باز گذاشته اند، از تقويت تشيع در اين كشور بسيار نگرانند.
10- يكي از علت هاي شكل گيري و تشديد اسلام هراسي در دوران معاصر را ظهور ايدئولوژي اسلام سياسي دانسته اند. اگرچه جنبه هاي سياسي اسلام در طول تاريخ مورد توجه قرار داشته است اما در دوران معاصر، گرايش هاي مختلف اسلامي بر ابعاد سياسي اسلام تأكيد مضاعفي داشته اند. در اين ميان جريان هاي سلفي با حمايت دولت هايي همچون دولت عربستان تبليغات دامنه داري براي گسترش ديدگاه هاي خود به عمل آورده اند. امكانات مالي هنگفت و تبليغات گسترده اين جريان باعث شده است كه مردم كشورهاي غيرمسلمان بر اساس قرائتي كه اين جريان ها از اسلام ارائه مي كنند، تصور خود را از اسلام شكل دهند.
11- يكي از روش هاي مخالفان نظام جمهوري اسلامي ايران؛ تحريك و تشويق گروه هاي افراطي سلفي به انجام اقدام هاي تروريستي عليه شيعيان به ويژه شيعيان جمهوري اسلامي ايران كه از مهمترين مصاديق آن مي توان به اقدام هاي تروريستي داعش و بوكو حرام و... اشاره كرد.
12- دشمنان جهان اسلام در قالب ائتلاف وهابي، سعودي، صهيونيستها و آمريكا كه حماسه بزرگ اربعين در كربلا و نيز دستاوردهاي مقاومت در سوريه را مغاير با منافع خود مي بينند بار ديگر سياست تفرقه افكني ميان امت هاي اسلامي را تشديد كرده اند كه محور آن را قتل عام شيعيان در مناطق مهم و استراتژيك جهان تشكيل مي دهد. تفرقه افكني در قالب ايجاد شكاف ميان امت هاي مسلمان همواره از اصول كاري دشمنان يك و نيم ميليارد مسلمان مي باشد. سياستي كه اكنون در قالب مثلث وهابي، سعودي و زير شاخه هايش در چارچوب سران مرتجع عربي، صهيونيستها و آمريكا با زير شاخه بزرگان اروپا نظير فرانسه و انگليس صورت مي گيرد. حضور گسترده ميليونها مسلمان در اربعين حسيني(ع) در كربلا و دستاوردهاي عظيم مقاومت در مبارزه با تروريسم و حاميانش در سوريه، هراس و وحشت را در دل ائتلاف مذكور ايجاد كرده كه نتيجه آن را در تشديد اقدامات تفرقه افكنانه آنان مي توان مشاهده كرد. در حالي كه در گذشته قتل عام عليه اهل سنت با ادعاي هلال شيعه بهانه آنان بود اكنون قتل عام شيعيان مؤلفه آنان براي رسيدن به مقصود شده است.
در پايان اين قسمت اظهار اميدواري شد كه مدعيان حقوق بشر سكوت خود را شكسته و دست از حمايت پيدا و پنهان خود از اين جريان هاي خشن و بي رحم بردارند و بيشتر از اين خود را رسواي خلق عالم نكنند، چرا كه اين نوع حركات دليل بر ضعف و ناتواني اين كشورهاست كه خود را در سراشيبي سقوط مي بينند.
امام جمعه ي بوئين زهرا در قسمت مناسبت ها به 27 آذر ماه؛ سالروز شهادت آيت الله دكتر محمد مفتح(ره) در سال (1358 ه.ش) و روز وحدت حوزه و دانشگاه و روز ملي مبارزه با خشونت و افراطي گري اشاره كرد. خطيب جمعه در اين رابطه ضمن گراميداشت ياد و خاطره ي فقيه مجاهد آيت الله دكتر مفتح(ره)، به موضوع وحدت حوزه و دانشگاه پرداخته و مهمترين عامل اين وحدت را اسلامي شدن محتواي كتاب هاي دانشگاهي دانسته و مهمترين دستاوردهاي آن را اين گونه بيان كرد:
1. برداشته شدن مرزهاي معرفتي، فرهنگي و رواني كه پيش از انقلاب ميان حوزه و دانشگاه وجود داشت از نظر تبادل استاد، پيشنهاد و اجراي طرحهاي مشترك پژوهشي و تبادل اطلاعات،
2. كاهش فاصله اي كه به لحاظ شيوه هاي آموزشي و نوع پژوهش و تحقيق ميان اين دو نهاد علمي ديده مي شد،
3. تبادل استاد و دانشجو و شكل گيري گروه هاي جديد آموزشي و پژوهشي در دو نهاد حوزه و دانشگاه،
4. شكل گيري و پيدايش رشته هاي جديد علمي كه با نگاه تطبيقي و جامع به ديدگاه هاي مطرح شده در حوزه و دانشگاه، سعي در تحليل مسائل مختلف علمي و ارائه راهكارهاي مناسب در عرصه اجرايي دارد،
5. طرح گسترده مباحث علوم انساني و اجتماعي در حوزه هاي علميه و گسترش مباحث تطبيقي در حوزه دين و علوم انساني،
6. شكل گيري و پايه ريزي مراكز آموزشي و دانشگاهي و حوزوي تلفيقي و تركيبي،
7. گسترش نگاه ارزشي و تطبيقي در قلمرو طرح مباحث علمي در دانشگاهها،
8. تنظيم مواد و برنامه درسي دو نهاد حوزه و دانشگاه با بهره گيري از تجربيات يكديگر در اين زمينه،
9. تلاش در راستاي توليد انديشه و فكر و نشر مجلات و كتابها و تأسيس مراكز آموزشي و پژوهشي جديد با همكاري حوزه و دانشگاه و شكل گيري نهادهاي تلفيقي،
10. توفيقات در قلمرو اداره جامعه و مسائل حكومتي و پايه ريزي نظام تقنيني، قضائي و اجرايي در جمهوري اسلامي بر پايه تعامل و همكاري دانش آموختگان حوزه و دانشگاه،
در پايان اين قسمت به مهمترين راهبردها و پيش فرض ها وحدت حوزه و دانشگاه اشاره شد كه عبارت بودند از:
1. ايجاد فضاي سالم گفتگو و تعامل ميان طرفين،
2. كنار گذاشتن تعصب و رعايت اخلاق علمي،
3. داشتن هدف و دغدغه مشترك،
4. زبان مشترك،
5. زدودن تصور نادرست از وحدت،
6. توجه به قلمرو ويژه معرفتي حوزه و دانشگاه،
مناسبت ديگر مورد اشاره توسط خطيب جمعه بوئين زهرا 29 آذر ماه؛ سالروز شهادت پيشواي يازدهم حضرت امام حسن عسكري(ع) در سال (260 ه.ق) بود كه خطيب جمعه به حيات كوتاه مدت امام عسكري(ع) اشاره كرده و ايام امامت آن امام بزرگوار را در شرايط بسيار سخت و جوّ خفقان حكومت بني عباس از جهت فرهنگي، سياسي، اجتماعي و ديني بسيار حائز اهميت معرفي كرد.
آخرين مناسبت مورد اشاره 30 آذر ماه؛ سالروز آغاز دوران امامت حضرت مهدي موعود عجل الله تعالي فرجه الشريف (260 ه.ق) بود كه در اين رابطه خطيب جمعه ضمن تبريك اين اتفاق مبارك، از همه ي نمازگزاران جهت اقتداي عملي به آن حضرت و انس و الفت هر چه بيشتر با آن وجود شريف دعوت به عمل آورد.
پايان بخش خطبه ها، دعا در امر تعجیل ظهور حضرت بقيه الله الأعظم(عج)، سلامتی نائب بر حقّـش حضرت امام خامنه ای مد ظلّه العالي، گشايش امور مسلمين، نابودي مستكبرين، سرافرازي و سعادتمندي مستضعفان عالم و قبولي طاعات و عبادات بود.
دفـتر امـام جـمـعـه بــوئين زهــرا